4. సీతాపహరణము
మాయలేడి గా వచ్చిన మారీచుని వర్ణించే సందర్భంలో చిన్నమార్పులతో కాళిదాసుని శాకుంతలంలోని - ‘గ్రీవాభంగా భిరామం .. ’ అనేశ్లోకాన్ని గ్రహిస్తాడు.
భయంతో పరుగెత్తుతున్న మారీచుని ఇలా వర్ణించారు
దాని మెడ వంచిన తీరు ఎంతో ఆకర్షణీయంగా ఉంది. దాని కళ్ళు ఎప్పుడూ ఒకే దిశగా, స్పందనంతో నిలబడినవి. దాని శరీరం ముందుభాగం ఎక్కువగా బయట ఉండగా, వెనుక భాగం కొంతవరకు లోపలికి ప్రవేశించింది. ఎందుకంటే, బాణం పడుతుందేమో అన్న భయంతో, ముందుభాగాన్ని ముందుకు ఉంచి, వెనుక భాగాన్ని దాచింది. దాని నడక దారిలో దర్భగడ్డి (దర్భలతో చేసిన అర్ఘవళి)లు ఉన్నాయి. దాని నోరు అలసటతో కొంత తెరచి ఉంది, దాని దంతాలు బయటపడుతున్నాయి. దాని దారిలో దర్భలు, దంతాల త్రంశులు (చిన్న చిన్న భాగాలు) పడి ఉన్నాయి. దాని భయంతో, ఉలిక్కిపడి ఎగిరిపడుతూ, ఎక్కువగా గాల్లో, కొంత భూమిపై మాత్రమే నడుస్తోంది.
సీతనపహరిస్తున్న రావణుని జటాయువు యెదిరిస్తాడు-జటాయువు యొక్క యుద్ధాన్ని వర్ణించే సమయంలో ఒకేశ్లోకంలో 15 క్రియాపదాలను కూర్చిన వైనం పండితహృదయాలనెంతగానో అలరిస్తుందిలా -